مدل رهبری اخلاقی دهوق و دن‌هارتگ

در بررسی‌های دهوق[1] و دن‌هارتگ[2] (2008) مشخص شد که سه عامل اصلی با رهبری اخلاقی مرتبط می‌باشد که این عوامل شامل 1) انصاف، 2) تهسیم و اشتراک قدرت، و 3) شفاف‌سازی نقش است. همچنین آنها در مطالعه‌ی خود بیان کردند که انصاف پایه و اساس رهبری اخلاقی است(De Hoogh & Den Hartog, 2008).

1) انصاف: رهبری اخلاقی و پتانسل رفتارهای اخلاقی به عنوان تنش اساسی بین نوع‌دوستی و خودپرستی به تصویر کشیده است. رهبر برای اینکه رهبری اخلاقی تلقی شود باید دست به رفتارهای با فضیلت بزند که به نفع پیروان است و باید از رفتارهایی که به پیروان آسیب می‌زند خودداری کند. علاوه بر این، این رفتارها باید ناشی از انگیزه‌های نوع‌دوستانه رهبر باشد تا انگیره‌های خودخواهانه. رهبران اخلاقی به‌عنوان افرادی راستگو، معتمد، خوش‌بین، انعطاف‌پذیر و همچنین اخلاقی توصیف می‌شوند. چنین رهبرانی با این ویژگی‌ها انتخاب‌های اصولی و منصفانه‌ایی را در محیط‌ سازمان و گروه از خود بروز می‌دهند. رفتار منصفانه و اخلاقی رهبران جزء کلیدی رهبری اخلاقی است.

2) تهسیم و اشتراک قدرت: رهبران اخلاقی مجاری مختلفی را برای مشارکت پیروان خود فراهم می‌کنند تا نظرات آنها را دریافت کنند. در همین راستا اجازه دادن به پیروان در مشارکت، تصمیم‌گیری و گوش‌دادن به ایده‌ها و دل‌نگرانی‌های آن‌ها را می‌توان جزئی از رهبری اخلاقی دانست و این مؤلفه را به تسهیم و اشتراک قدرت نامید. اهمیت به اشتراک‌گذاری قدرت نیز در کار بر روی توانمندسازی زیردستان و سیستم‌های شغلی با عملکرد بالا مورد بحث قرار گرفته است. فرآیندهای فراگیری مانند تقسیم و تسهیم قدرت، پیروان را قادر می‌سازد تا کار خود را معنادارتر دنبال کنند.

3) شفاف‌سازی نقش: علاوه بر این مؤلفه‌های انصاف و تسهیم‌قدرت رهبران اخلاقی در رفتار خود شفاف بوده و در ارتباطات بصورت آزادانه مشارکت می‌کنند. آنها رفتار اخلاقی را در میان زیردستان پرورش، ترویج می‌دهند.همچنین رهبران اخلاقی برای رفتار اخلاقی پاداش و برای رفتارهای غیراخلاقی تنبیهاتی را در نظر می‌گیرند. بنابراین با پیروی از دیدگاه براون[3] (2006) شفافیت رهبری اخلاقی، مشارکت ارتباطات آزادانه با پیروان و شفاف‌سازی انتظارات و مسئولیت‌ها تمرکز مدنظر قرار می‌گیرد.

[1] De Hoogh

[2] Den Hartog

[3] Brown