جمعیت شناسی روانی و یافتن بازار فروش

امروزه در بسیاری از کشور های دنیا، بسیاری از محصولات نظیر محصولات خانگی، محصولات زیبایی و بهداشتی، خودرو و... با استفاده از بخشبندی های سبک زندگی به خوبی جایگاه یابی شده اند. در سطح خرده فروشی نیز، بسیاری از تغییر ساختار ها در فروشگاه های بزرگ، مرهون تحقیقات سبک زندگی و بخشبندی مصرف کنندگان بر اساس داده های جمعیت شناسی روانی است. "شهر نایکی" و "ابر فروشگاه های ویرجین" نمونه از دست آورد های چنین تحقیقاتی هستند.

جمعیت شناسی روانی، یک تکنیک عملیاتی برای سنجش سبک های زندگی است. این تکنیک در مقایسه با سنجه های جمعیت شناسی (دموگرافیک)، رفتاری و اقتصاد اجتماعی، جامع تر و فراگیر تر است. استفاده از یک تکنیک جمعیت شناسی روانی، مستلزم یافتن روابطِ فاکتور های فردی روانی به شیوه ای سیستماتیک است. با استفاده از این تکنیک ها می توان الگو های رفتاری-شخصیتی مصرف کنندگان را شناسایی کرد و بازار هدف را تشخیص داد. ایده کلیدی در تکنیک های جمعیت شناسی روانی این است که فرآیند های شناختی و ویژگی های شناختی (مانند ارزش ها، استعداد ها، تمایلات ذاتی، باور ها، عقاید و...) می توانند احتمال بروز رفتار هایی خاص و تصمیم هایی خاص در یک گروه همسان را تعیین کنند. این تصمیم های مشابه در میان گروه های همسان، می توانند در مورد یک محصول، یک فرد، یک ایدئولوژی، یک نگرش و یا حتی نحوه استفاده از رسانه هایی نظیر تلوزیون و اینترنت مشترک باشند.

تکنیک های جمعیت شناسی روانی با استفاده از روش های آماری گوناگون، مصرف کنندگان را بر اساس فعالیت ها، علایق، ارزش ها، عقاید، ویژگی های شخصیتی و نگرش ها، بخشبندی می کنند. جمعیت شناسی روانی را اغلب با نام سنجه های AIO (فعالیت ها، علایق، عقاید) نیز معرفی می کنند. سنجه های AIO را نه تنها می توان برای تشریح فعالیت ها و انگیزه های عمومی مصرف کنندگان به کار گرفت بلکه می توان آن ها را در رابطه با برند و یا محصولی خاص نیز مورد استفاده قرار داد. تکنیک های جمعیت شناسی روانی را "بخشبندی رو به عقب" نیز می نامند؛ زیرا این تکنیک ها مصرف کنندگان را بر اساس ویژگی های رفتاری و پیش از در نظر گرفتن همبستگی و رابطه این رفتار ها با خرید و مصرف، بخشبندی می کنند.