نقش والدین در علاقه مند کردن فرزندانشان به مطالعه

نقش والدین در علاقه مند کردن فرزندانشان به مطالعه:

خواندن کتاب برای کودک را از سنین بسیار پایین یعنی «نوزادی» آغاز کنید، نوزادی که عادت کند با نوای داستان به خواب رود، در بزرگسالی نیز نمی تواند بدون کتاب به سر ببرد. بنابراین هر چه زودتر خواندن کتاب برای کودک را آغاز کنید، به همان نسبت به نتایج بهتری دست خواهید یافت.

انتخاب موضوع کتاب اگرچه در دوران نوزادی و تا زیر یک سالگی بسیار مهم نیست اما از همان سن نیز با انتخاب کتاب های جالب، زیبا، لطیف و سازگار با روح کودک، او را با واژه های زیبا آشنا کنید. البته انتخاب موضوع کتاب در زمان عقل رس شده کودک، یعنی زمانی که او معنی واژه ها را تا حدی متوجه می شود، بسیار مهم است. بنابراین با انتخاب کتاب هایی با موضوع های مناسب سن و درک کودک، او را با کتاب مانوس کنید. از انتخاب کتاب های ترسناک و یا نامناسب و کتاب هایی که کودک نمی تواند واژه های آن ها را متوجه شود، بپرهیزید. بی توجهی به انتخاب موضوع کتاب، نتیجه ی عکس خواهد داد. اغلب کتاب ها براساس رده ی سنی کودکان درجه بندی شده اند. پس به راحتی می توان کتاب مناسب سن کودک را تهیه کرد.

کتاب را با صدای ملایم، رسا، همراه با تلفظ صحیح و شمرده بخوانید. اگر فرزند شما به سنی رسیده است که می تواند واژه ها را تکرار کند، تلفظ درست واژه هایی را که اشتباه تلفظ می کند، تکرار کنید تا او با تلفظ صحیح کلمات آشنا شود. اگر چه تلفظ اشتباه کودک شیرین است، اما بعدها او را با مشکل مواجه می کند. با تلفظ صحیح و دقیق کلمات، باعث شوید، فرزندتان حتی پیش از ورود به مدرسه، با بسیاری از واژه ها آشنا شود.

تعدادی فیلم نامه، کارتون یا سریال مخصوص کودکان تهیه کنید، به خصوص آن هایی را که بیش تر مورد علاقه ی فرزندتان هستند، این کار کودکان را به خواندن کتاب تشویق می کند. حتی می توانید، پس از تماشای فیلم، کارتون یا سریال مورد علاقه ی فرزندتان، کتاب مربوط به آن را برای او بخوانید و درباره ی تفاوت های بین کتاب و فیلم، کارتون یا سریال با او گفت و گو کنید. این کار فرزند شما را به مطالعه ی دقیق و چندین باره کتاب تشویق می کند.

کتاب ها را از موضوع های متنوع انتخاب کنید. سعی کنید فرزندتان را با ادبیات تخیلی، علمی، تخیلی، اساطیری، رویایی، فانتزی و... آشنا کنید. این تنوع در انتخاب، فرزند شما را با ادبیات نوشتاری گوناگون آشنا می کند و قدرت انتخاب او را بالا می برد.

آموزش سمعی – بصری را نیز فراموش نکنید. مثلا اگر می خواهید فرزندتان با حیوانات آشنا شود. ضمن انتخاب کتابی در همین زمینه، او را با خود به باغ وحش ببرید. کودک شما پس از دیدن حیوانات واقعی، به خواندن مجله، کتاب و تطبیق دیده ها و خوانده هایش تشویق می شود و کتاب را بارها و بارها مرور می کند، این نحوه ی آموزش، شیرین تر و نتیجه بخش تر است.

اگر احساس کردید که در میان موضوع های گوناگون، فرزندتان به موضوعات خاصی بیشتر علاقه نشانه می دهد، کتاب هایی با همان موضوع ها برای او بخرید. درباره ی کتاب های تخیلی کمی دقت و تامل کنید، زیرا تا پایان دوره ی دبستان و سال های آغازین دوره ی راهنمایی، کودک قادر به تمیز دقیق رویا از واقعیت نیست. بنابراین به جای کتاب های تخیلی کتاب های علمی – تخیلی توصیه می شود.

کودک را همراه خود به کتاب فروشی ببرید. روان شناسان سن 2 تا 3 سالگی را سن شروع این مشارکت می دانند اجازه بدهید که او آن چه را دوست دارد، انتخاب کند. بگذارید در کتاب فروشی بگردد، به کتاب ها دست بزند و کتابی را انتخاب کند که نظر او را جلب کرده است. معمولا در سنین پایین، شکل ظاهری و رنگ جلد کتاب عاملی برای انتخاب آن است.

در خانه، مکانی خاص و آرام فقط به مطالعه اختصاص دهید. تعدادی قفسه ی کتاب، میز و صندلی کوچک مخصوص مطالعه ی او در حد امکان میزی برای مطالعه ی خودتان نیز در آن جا در نظر بگیرید. این مکان به گوشه ای امن و دل چسب برای مطالعه تبدیل می شود و شوق کودک برای مطالعه را دو چندان می کند. حتی می توانید برای تشویق بیش تر او، نامی خاص برای این مکان در نظر بگیرید. مثلا نام خود کودک را روی آن بگذارید.

به فرزندتان توضیح دهید که کتاب خواندن چه اثرات مثبتی برای او در پی خواهد داشت. اگر با زبان ساده، فایده های کتاب خواندن را برای او توضیح دهید، به این کار ترغیب می شود.

پس از خواندن هر کتاب، از کودک بخواهید به طور مختصر داستان آن را برای شما تعریف کند. این تعریف می تواند به صورت نوشتاری یا گفتاری باشد. بهتر است قبلا خودتان کتاب را مطالعه کرده باشید، تا بتوانید صحبت ها یا نوشته های او را تکمیل کنید و اگر نکته ای را از قلم انداخت، به او یاد آورید. این امر به او می آموزد که چگونه در خلاصه کردن مطلبی، نکات مهم را فراموش نکند.

در ابتدای کار، خواندن 5 کتاب حدوداً 5 تا صفحه ای در ماه کافی است.

مطالعه را به فصل تابستان یا تعطیلات نوروز محدود نکنید برای فرزندتان طوری برنامه ریزی کنید که روزی حداقل یک تا دو صفحه کتاب بخواند. اگرچه رعایت این نکات در ابتدا کمی سخت به نظر می رسد، اما با صبر و حوصله موفقیت حتمی است.

منبع: روش تدریس فارسی دوم ابتدایی چاپ 1391