تاریخچه آموزش و پرورش پیش از دبستان در ایران

سابقه آموزش و پرورش پیش از دبستان در ایران خیلی طولانی نیست و می‌توان گفت با مدرنیزه شدن ایران، مهد کودکها و کودکستانها آخرین مراحلی بودند که به آموزش و پرورش ایران افزوده شدند. در اوایل این مراکز مخصوص خانواده های مرفه بود،‌در سال 1303 شورای عالی فرهنگ، آئین نامه مکتب خانه ها را که فقط قابل اجرا در تهران بود، تصویب کرد. اولین امتیاز رسمی تأسیس مهدکودک به 50 سال پیش بر می‌گردد که خانم «برساوه» صاحب امتیاز اولین مهدکود ک در تهران بودند،‌اما پیش از این تاریخ کودکستانهای دیگری در ایران مشغول فعالیت بودند، مهدکودک جلفای اصفهان که زیر نظر کلیسای ارامنه بود و چند سال قبل صدمین سالگرد تأسیس خود را سپری کرد، در 70 سال پیش خانم «البیس فراهانیان» که دوره مربیگری را در روسیه دیده بود، کار جدی خود را برای تأسیس کودکستان در تهران آغاز کرد. در 79 سال پیش نیز آقای جبارباغچه بان (1303)در تبریز و خانم قمر دولت آبادی در اصفهان کودکستانهایی را برای کودکان تأسیس کردند. البته قبل از تأسیس دوره پیش از دبستان، با تأسیس دوره دبستان گروهی به عنوان مستمع آزاد به کلاس اول می آمدند، بدون آنکه دانش آموز رسمی محسوب شود. از سال 1330 نیز کودکستانهای متعددی در تهران و در شهرهای بزرگ ایران با روش های جدید تأسیس شدند. کودکستانهای فرهاد،‌مهران، روش نو،شیوا و کوشش کودکستانهای موفق این دوره هستند. در سال 1340 اداره کودکستانها به اداره کل تعلیمات ابتدایی واگذار شد، در سال 1346 نیز مراکز برای تربیت نیروی انسانی مورد لزوم کودکستانها ایجاد گردید. از سال 1345 تا 1375 دوره های آموزشی متعددی توسط مؤسسه های گوناگونی از جمله «سازمان زنان» و «بهزیستی»و «انجمن زنان یهود» برای تربیت مربی تشکیل شد. این دوره یکی از دوره های مهمی است که در نظامهای آموزش و پرورش کشورهای پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است، دوره ای که به تناسب امکانات، موقعیت و مقتضیات هر کشوری کودکان 3 تا 6 سال درآن پرورش می‌یابند. در ساختار نظام آموزش و پرورش ایران از سال 1345تاکنون دوره‌کودکستان به عنوان اولین دوره پیش ازدبستان مطرح بوده است. در سال 1349 وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که:«کودکستان یک واحد تربیتی است که به وسیله یا با اجازهآموزش و پرورش برای کودکانی که در سنین پیش از ورود به دبستان هستند، تأسیس می‌شود. در این آئین نامه هدف از تأسیس کودکستان،‌چگونگی انتخاب مدیر و مربیان و وظایف آنها، موقعیت ساختمانی و وسایل،‌مقررات بهداشتی و اصول برنامه کار کودکستانها مطرح شده است.»