خلاقیت‏ و رابطه آن با ویژگی‏های شخصیتی هوش و سلامت روانی

تاریخ تمدن، ثبت توانایی خلاقانه بشر است.با آن‏که انسان توانسته است همواره از طریق قوای خلاق‏ به بسیاری از ناشناخته‏ها دست یابد.تا مدت‏ها برای شناختن این نیروی عظیم تلاش نمی‏کرد. شاهد این‏ مدعا این است که تا سال 1950،خلاقیت کاملا گمنام و تنها معدودی تحقیق درباره توانایی ذهنی و هوشی‏ انجام شده بود.برای مثال،فرانسیس گالتون‏ (1895) برای اولین‏بار در کتاب نبوغ ارثی‏ خویش به بررسی‏ توانایی هوش و نبوغ در انسان پرداخت و خانواده افراد برجسته را مطالعه کرد. ترمن‏ در سال 1921،در مورد کودکان تیزهوش مطالعات روان‏سنجی انجام داد و اعلام داشت که تیزهوشان به‏طور کلی رشد شخصیتی و جسمی برتری دارند.کاترین کوکس‏ نیز مطالعه ‏ای دربارهء دورهء کودکی نوابغ تاریخ انجام داد و دریافت که‏ بعضی از نوابغ در زمان کودکی برچسب عقب‏ مانده و کودن خورده بودند.از حدود سال 1950،به بعد روان‏شناسان دریافتند که هوش با خلاقیت از یک مقوله نیستند. دربارهء مسأله هوش و خلاقیت و رابطه‏ آنها مطالعات زیادی انجام گرفته و نظریات‏ گوناگونی ارائه شده است.از معروف‏ترین‏ الگوها در این زمینه، الگوی گیلفورد است که با وجود انتقاداتی که از آن به ‏عمل‏ آمد، هنوز هم در بحث هوش و خلاقیت‏ مطرح است.