سطوح شخصیت از دیدگاه فروید

سطوح شخصیت

فروید در برداشت اولیه خود شخصیت را به سه سطح تقسیم کرد:هشیار،نیمه هشیار و ناهشیار.

سطح هشیار(Conscious) به صورتی که فروید آن را توصیف کرد،با معنی متداول آن مطابقت دارد.این سطح تمام احساسهاو تجربیاتی را شامل می شود کهدر لحظه خاص از آنها آگاهیم.برای مثال،هنگامی که این کلمات را میخوانید،ممکن است نسبت به احساس قلم در دستان خود،مفاهیمی که سعی دارید بفهمید،و سگی که در فاصله دور پارس می کند هوشیار باشید.فروید هشیار را جنبه ی محدود شخصیت در نظر گرفت.زیرا فقط بخش کوچکی از افکار،احساسات و خاطرات مادر هر لحظه در آگاهی هشیار وجود دارد.او ذهن را به کوه یخ تشبیه کرد.هشیار قسمت بالای سطح آب است-فقط نوک کوه یخ.

از نظر فروید،مهمتر از آن ناهشیار(Unconscious) است که قسمت بزرگتر و نادیدنی سطح آب است.نظریه روانکاوی روی این سطح تمرکز دارد.اعماق وسیع و تاریک آن مخزن غرایز است،همین امیالی که رفتار ما را هدایت می کنند.ناهشیار نیروی سوق دهنده در پس تمام رفتارها را شامل می شود و مخزن نیروهایی است که نمی توانیم آنها را ببینیم یا کنترل کنیم.

بین این دو سطح،نیمه هشیار(Preconscious) قرار دارد.نیمه هشیار مخزن خاطرات،ادراکها و افکاری است که ما به صورت هشیار در لحظه از آنها آگاه نیستیم ولی می توانیم به راحتی به هشیاری انتقال دهیم.برای مثال،اگر ذهن شما از این صفحه منحرف شود و فکر کردن به یک دوست یا به کاری که دیشب انجام دادید را شروع کنید،مطالبی را از نیمه هشیار به هشیار خود انتقال میدهید.

منبع: سیدمحمدی، یحیی، (تالیف:دوان شولتز، سیدنی الن شولتز)، نظریه های شخصیت، نشر ویرایش، 1391