متاورس چیست؟

اصطلاح متاورس، اولین بار در سال 1992 توسط نیل استفنسون (Neal Stephenson)، نویسنده رمان‌های علمی- تخیلی ابداع و در رمان «تصادف در برف» (Snow Crash) به کار برده شد. متاورس تصویری از یک دنیای مجازی‌ است که در دل دنیای حقیقی وجود دارد. آنچه استفنسون ربع قرن پیش از تخیل خود آفرید، حالا عاشقان فناوری را به هیجان آورده است. او در بخشی از کتاب خود می‌نویسد:

هنگامی که 10 سال پیش، هیرو نخستین بار این مکان را دید، نرم‌افزار مونوریل هنوز نوشته نشده بود. او و دوستانش برای این که بتوانند به جاهای مختلف بروند، مجبور بودند نرم‌‌افزار اتومبیل و موتورسیکلت بنویسند. آنها نرم‌‌افزارهای خود را بیرون می‌‌بردند و در بیابان سیاهی در شبِ الکترونیکی، با هم مسابقه می‌‌دادند.

حالا گویی دنیا به سمت‌و‌سویی می‌رود که تحقق متاورسِ موردنظر نیل استفنسون، برای اولین بار در تاریخ ممکن می‌شود. مردم بدون ترک‌کردن خانه‌هایشان می‌توانند به هرکجای جهان که می‌خواهند سفر کنند و از تجربه کاملاً بصری و حتی لمسی لذت ببرند. آن‎ها خواهند توانست از طریق تصاویر ارتباط برقرار کرده و در آن فضا دست به خریدوفروش بزنند. آن‎ها همچنین به بازی‌ها، فیلم‌ها، ورزش‌ها، رویدادهای جدید و گونه‌های جدیدی از روایت‌ها دست خواهند یافت؛ بر فراز کوه‌های آلپ از پاراگلایدر آویزان می‌شوند، به ماه پرواز می‌کنند و به‌سرعت به سوی زندگی در جهان دیجیتال حرکت می‌کنند.

برای درک بهتر مفهوم متاورس بیایید ابتدا نگاهی به معنای آن داشته باشیم. متاورس از دو بخش متا (Meta) و ورس (Verse) تشکیل شده است؛ متا یعنی «ماورا» و ورس هم یک اشتقاق معکوس از کلمه «Universe» است. در نتیجه متاورس یعنی دنیایی ماورایِ دنیای حقیقی ما.

متاورس یک مفهوم گسترده است؛ ولی عموماً به یک دنیای مجازی و 3 بُعدی گرفته می‌شود که افراد مختلف می‌توانند از طریق اینترنت به آن متصل شده و با یکدیگر تعامل داشته باشند.

متاورس را می‌توان به دنیاهایی که توسط واقعیت‌های مجازی و واقعیت‌های افزوده ساخته می‌شوند هم نسبت داد. در واقع متاورس هر دنیای مجازی‌ای است که کاربر می‌تواند در آن شخصیت خود را بسازد و فعالیت‌های مختلفی را انجام دهد.

ظهور و رشد صنعت بازی‌های رایانه‌ای باعث شد تا متاورس و جهان‌های مجازی که بازیکنان در آنها می‌توانند در یک دنیای ساختگی شخصیت خودشان را بسازند، به جاهای مختلف دنیای بازی سرک بکشند و با بازیکنان دیگر تعامل برقرار کنند، به مرحله‌ای تازه وارد شود.

با افزایش نفوذ بلاک چین در دنیای فناوری، پای متاورس به بازی‌های بلاک چینی هم باز شد. در این بازی‌ها، افراد می‌توانند آیتم‌های بازی را در قالب توکن معامله کنند. نوع عملکرد بازی‌های متاورس در بلاک چین، تفاوتی با بازی‌های غیر بلاک چینی ندارد و فقط دارایی‌های بازیکن در بازی به‌صورت توکن در آمده است.

مثلاً در یکی از این بازی‌ها، بازیکنان زمین‌های خود را می‌فروشند یا در بازی دیگر جنگجوها توکن‌هایی از شمشیرها و زره‌های خود دارند و می‌توانند آنها را در بازارهای آنلاین به دیگر بازیکنان بفروشند.

بسیاری از کارشناسان و متخصصان امر معتقدند توسعه بیشتر متاورس تأثیری در بحث مشاغل و زندگی روزمره انسان‌ها نخواهد داشت ولی تأثیر آن در فرهنگ و جامعه به‌عنوان یک کل، انکارناپذیر است. صد البته در ادامه خواهیم دید که در صورت برآورده‌شدن تمام آرمان‌های متاورس، زندگی ما دگرگون خواهد شد.

متاورس یک مفهوم است؛ نمی‌توان آن را یک نرم‌افزار یا یک محیط بازی در نظر گرفت. در واقع متاورس یک جهان مجازی است که کاربران می‌توانند شخصیت خود را در آن داشته باشند و هر کاری که در دنیای واقعی انجام می‌دهند را به‌صورت مجازی انجام دهند.