تاریخچه کاربرد تکنولوژی آموزشی در ایران

تعیین تاریخ استفاده از تکنولوژی آموزشی در آموزش و پرورش ایران به روز و ماه وسال کاری بس مشکل و محال به نظر می رسد اززمانی که مدارس جدید بین سالهای 1314-1308 شکل اصلی یافت همیشه معلمان معتقد، ارزنده و آگاه در گوشه کنار کشور ضرورت استفاده از وسایل آموزشی را احساس می کرده اند و با تدابیر خاص آنها را فراهم و بکار می برده اند. شاید نخستین وسیله آموزشی که در آموزش و پرورش مدارس جدید بکار گرفته کره جغرافیا و نقشه های جغرافیایی و لوحه های حروف برای آموزش خواندن و نوشتن باشد که بصورت تعمیم یافته ای از سال 1310 مورد استفاده قرار گرفته است واز سال 1314 به بعد معلمان در مدارس برای تدریس جغرافیا از نقشه و کره جغرافیایی و برای آموزش زبان از لوحه های مصور عموما استفاده می کرده اند. متعاقب آن سالها به تدریج در دبیرستانها شهرهای بزرگ چون تهران، تبریز، اصفهان، مشهد، شیراز و… آزمایشگاه های مجهز فیزیک شیمی و موزه های طبیعی ایجاد شد که با معلمان ماهر و مطلع، آزمایش های لازم را انجام می دادند وتدریس را با تجزیه علمی همراه می کردند.

از وزارت فرهنگ و هنر سایق به عنوان به عنوان پایه گذار وبانی استفاده از وسایل آموزشی به صورت جدید در آموزش و پرورش ایران نام برده شده است. مسئولیت استفاده از وسایل آموزشی که در آن زمان به اصطلاح آموزش سمعی وبصری شناخته می شد به عهده ی اداره کل هنرهای زیبا محول شد. در سال 1347 که سازمان سمعی و بصری هنرهای زیبای کشور از وزارت فرهنگ آن زمان جدا و مستقل شد، دستگاه مسئول آموزش وپرورش نیاز شدید به این فعالیت را احساس کرد ودر سال 1348 اداره ای به نام اداره آموزش فعالیتهای هنری و سمعی وبصری بوجود آورد. بدبن ترتیب سیر تحول تکنولوژی آموزشی در ایران آغاز گردید.

واژه فناوری آموزشی از ریشه(به یونانی: Technologia) به معنی برخورد سیستماتیک می‌آید و فناوری آموزشی به معنای کاربرد دانش برای مقاصد عملی می‌باشد. از نظر جی. آر. گاس مدیر مرکز تحقیقات و نوآوریهای آموزشی وابسته به سازمان همکاریهای اقتصادی کشورهای اروپایی فناوری آموزشی عبارت است: طرح سازمان یافته و استقرار یک سیستم فراگیری که از مزایای روشهای نوین ارتباط جمعی و شیوه‌های جدید تدریس، ابزار و وسایل بصری و سازمان‌بندی کلاس بهره‌گیری می‌کند.

نگاه جیمز براون با توجه به تعریف سیستماتیک از ارزش ویژه‌ای برخوردار است زیرا توجه به عملکردسیستم باعث می‌شود همواره یادگیری و یاددهی در غالب یک درون داد چرخه سیستم و برون داد مورد نظر و ارزیابی قرار گیرد. از این طریق می‌توان مرحله به مرحله آموزش و یادگیری را مورد نظرو دقت قرار داد و معایب ومحاسن سیستم آموزش را مشخص نموده و نقاط قوت آن حفظ نموده و تکامل بخشید و نقاط ضعف آن را از بین برد تا سیستم به صورت بهینه کارخودراتداوم بخشد

حسین زنگنه (1390) نیز در کتاب مبانی نظری تکنولوژی آموزشی خود، آن را بکارگیری نظامند سخت‌افزارها و نرم‌افزارها در راستای حل مساله یادگیری می‌داند. از نظر او فناوری آموزشی دارای دو بعدسخت‌افزار و نرم‌افزار بوده که هدفش حل مساله یادگیری است مانند کبوتری که از دو بال خود برای پرواز استفاده می‌کند. آخرین تعریفی که از فناوری آموزشی موجود است توسط انجمن ارتباطات و فناوری آموزشی فناوری آموزشی در سال 2004 صورت گرفته است که عبارتند از، مطالعه و عمل اخلاقی از طریق ایجاد، کاربرد و مدیریت منابع و فرایندهای فناورانه مناسب به منظور تسهیل یادگیری و بهسازی عملکرد افراد فناوری آموزشی درسال 1969به صورت جدی به حوزه فعالیت‌های آموزشی و پرورشی واردشد.