مدل رهبری خدمتگزار اسپیرز (1998)

اسپیرز[1] (1998) مدیر مرکز گرین‌لیف پس از بررسی و کنکاش مقاله‌ها و یادداشت‌های رابرت گرین لیف[2] دریافت که این نوشته‌ها ده خصیصه اصلی رهبر خدمتگزار را که به شرح ذیل است، شامل می‌شود:

1) گوش‌دادن: در مبانی نظریِ رهبری گوش‌دادن به‌عنوان فرآیندی‌ست که رهبر قادر است تفکرات درونی زیردستانش را تشخیص داده، ایده‌ها و نظرات آنان را موردتوجه قرار دهد و از پیروانش آگاهی کامل و جامعی را داشته باشد. رهبران به‌واسطه‌ی گوش‌دادن توانایی نشان‌دادن احترام خود را به پیروانشان دارند.

2) همدلی: در راستای تبیین مفهوم همدلی، رهبر خدمتگزار خود را بجای پیروانش می‌گذارد. شخص رهبر این کار را به‌واسطه‌ی همدلی انجام می‌دهد. همدلی حالتی آگاهانه است که موجب می‌شود رهبران مشکلات و معضلات زیردستان را درک کرده و به‌صورت مداوم تلاش کنند که آن را رفع کنند.

3) بهبود بخشی: با توجه به این بعد رهبر توانایی حل‌وفصل اثربخش تعارضات به وجود آمده در اثر دیدگاه‌های متضاد و مختلف را میان پیروان را دارد.

4) متقاعدسازی: یک رهبر خدمتگزار به‌وسیله‌ی متقاعدسازی، هم‌افزایی را در میان زیردستانش ایجاد می‌کند. رهبران خدمتگزار بجای جبر و اعمال زور، پیروانشان را متقاعد می‌سازند که نظرات و تصمیمات او را به‌طور دلخواه بپذیرند. گرین‌لیف اعتقاد دارد آن چیزی که اهمیت دارد، این است که پاسخ‌های پیروان به‌صورت کامل اختیاری هستند.

5) آگاهی: لاری اسپیرز مقوله‌ی آگاهی را به دودسته خودآگاهی و آگاهی عمومی دسته‌بندی می‌کند. او معتقد است که هردو دسته و به‌طور خاص آگاهی از خود باعث تقویت و استحکام جایگاه رهبر خدمتگزار می‌شود. رهبری که از این ویژگی برخوردار است، درباره‌ی مسیر و هدفش نیز آگاهی بیشتری دارد.

6) آینده‌نگری: می‌توان بیان کرد که آینده‌نگری یک حدس درست و ذکاوت‌مندانه نسبت به چیزی است که احتمال دارد در آینده اتفاق افتد و رهبر خدمتگزار به‌وسیله‌ی آن ابزار و وسایل لازم را برای بهره جستن از موقعیت‌ها به دست آورد.

7) مفهوم‌سازی: درواقع مفهوم‌سازی به معنی برخورداری از یک دید وسیع و روشن نسبت به آینده، مسائل موجود را به‌عنوان یک واقعیت جامع دیدن و یادگیری از تجربیات پیشین است. رهبری که از این خصلت برخوردار است پیروان به او اعتقاد دارند، چون‌که آن‌ها می‌دانند که رهبرشان یک شخص بصیر بوده و نسبت به آینده پیش رو آگاهی و شناخت کامل دارد.

8) سرپرستی و خادمیت: رهبر خدمتگزار باید خادم و سرپرست پیروان خود باشد. خادمیت و سرپرستی به‌عنوان تعهد رهبر به خدمت‌رسانی به پیروان و توجه به نیازهای سازمان تبیین می‌شود. رهبران خدمتگزار خادمیت و خدمت کردن را در میان پیروانشان ترویج کرده و آن‌ها را در راستای رسیدن به اهداف تشویق می‌کنند.

9) ایجاد گروه: زمانی که رهبر خدمتگزار ارزش‌های مشارکت کردن زیردستان را در محیط شغلی ترویج می‌کند، در اصل او قصد دارد که یک جو هم‌افزایی و روح جمعی را در میان پیراونش پرورش دهد. نتیجه این امر آن است که زیردستان زمانی که در نقش یک رهبر ایفای نقش کنند، همین کار را احتمالاً انجام خواهند داد.

10) تعهد به رشد افراد: رهبر خدمتگزار زیردستان خود را پرورش می‌دهد تا آن‌ها توانایی کسب حداکثر ظرفیت بالقوه‌شان را بدست آورند؛رهبر خدمتگزار اعتقاد دارد که پیروان او از دارایی‌های باارزش سازمان محسوب می‌شوند در همین راستا آن‌ها را به تلاش و رشد بیشتر تشویق می‌نماید.

[1] Spears

[2] Robert Greenleaf