تعلیم و تربیت از دیدگاه ابن سینا

آرای ابن سینا در مسائل عمده تعلیم و تربیت: ابن سینا، مباحث تربیتی را در بخش حکمت عملی جای می دهد و آنرا سه نوع می داند: 1- علم اخلاق: تنظیم روابط شخصی فرد را بر عهده دارد. 2- تدبیر منزل: تنظیم روابط فرد در محیط خانواده است. 3- علم سیاست: تنظیم روابط اجتماعی و سیاسی را در بر می گیرد. ابن سینا نسبت به مسائل تربیتی و اخلاقی در حوزه های فردی و اجتماعی اهمیت فراوانی قائل شده است. اهداف تعلیم و تربیت از نظر ابن سینا: ایمان، اخلاق نیکو وعادات پسندیده، تندرستی، سواد، پیشه و هنر. مراحل تعلیم و تربیت از نظر ابن سینا: الف) مرحله پیش دبستانی: این مرحله تربیت را از دوران جنینی آغاز می کند و موضوعات تربیتی را جدای از تربیت جسمانی کودک نمی داند و در کتاب قانون یادآور شده است که زنان باردار از تنشهای عصبی و جسمی به شدت بپرهیزند زیرا اثرات نامطلوب بر جنین دارد. 1. اولین وظیفه والدین نوزاد، انتخاب نام نیکوست تا در بزرگسالی احساس حقارت نکند. 2. در صورتی که دایه، فرزند را نگه می دارد باید از سلامت جسمانی و عقلانی برخوردار باشد. 3. غذای کودک در نهایت اعتدال و سلامت باشد. و برای پرورش صحیح خوردسالان چهار توصیه دارد: 1. اعتدال در رفتار 2. برنامه صحیح غذایی و خواب و استحمام معتدل 3. در سن 6سالگی به مدرسه رود و در تعلیم اجبار نباشد 4. نوشیدنیهای سالم بنوشد. ب) مرحله یادگیری در مدرسه: تعلیم و تربیت را منوط به محکم شدن مفاصل کودک و تسلط بر عضلات و قوای جسمانی فرد دانسته است. سن مناسب آغاز تعلیم و تربیت در مدرسه را 6 سالگی ذکرکرده است. آموزش گروهی را به آموزش خصوصی ترجیح می دهد و معتقد است که باعث رقابت و گفتگوی علمی میان دانش­آموزان شده و آداب اجتماعی را می آموزند و موجب فزونی علم و عقل آنان می شود ولی در آموزش خصوصی و فردی شاگرد و معلم هر دو ملول و خسته می شوند. ج) مرحله حرفه آموزی: زمانی که کودک در مدرسه آموزشهای ابتدایی دید و به سن بلوغ رسید اکنون می تواند صنعت و حرفه ای بیاموزد و پس از آن زندگی مستقل خود را آغاز کند و شایسته است که نوجوان مطابق ذوق و طبع خود هنر و حرفه ای را بیاموزد و رعایت عامل محیط و وراثت – رعایت تفاوتهای فردی در انتخاب شغل و حرفه موجب توجه ابن سینا بوده است.