آرا ابن خلدون در تربیت

آراء تربیتی ابن خلدون " ولی الدین ابوزید عبد الرحمن بن محمد"معروف به‏"ابن خلدون‏”در اول رمضان(732ق)در تونس به دنیا امد و در بیست و پنجم رمضان(808 ق) در قاهره وفات یافت. تاریخ‏نویس و جامعه‏شناس بزرگ قرن هشتم و اوایل‏ قرن نهم هجری، گرچه به عنوان‏ مورّخی برجسته و بنیان‏گذار جامعه‏شناسی مشهور است،از متفکران تعلیم و تربیت نیز به‏ حساب می‏آید. بنیان‌گذار رویکرد اجتماعی در باب تعلیم و تربیت دانست‌.1[1] هامر کتابی درباره ی تاریخ اسلام به زبان آلمانی نوشت و برخی از آراء ابن خلدون را آورد و وی را «منتسکیوی عرب» نامید.[2] عمران بشری خواستگاه نظریه تربیتی ابن خلدون بر عمران بشری یا جامعه انسانی وآن چه در آن رخ می دهد. و او آن را «دانش‌ عمران‌ بشری» می‌نامید. -پدیده هایی چون پراکنده شدن و گرد هم آمدن، آثار تعصب ها و چیره گی های انسان بریکدیگر، برپایی سیاست (پادشاهی و کشورداری) وقوت و ضعف آن، کسب و کار و علوم و فنون. وی ترقی و فربهی‌ علوم و صنایع را تابعی‌ از‌ تکامل عمران‌ و فرهنگ‌ اجتماعی‌ تحلیل می‌کند و در موارد گوناگون‌ بر‌ این نکته اصرار می‌ورزد که انسان با دو چیز به‌ ترتیب تعلق خاطر‌ دارد: در‌ ابتدا متوجه تأمین نیازهای ضروری زیست‌ خود است و آن گاه‌ که‌ نیازها‌ و تمایلات طبیعی و ضروری‌ بشر، پاسخ‌ خود را دریافت نموده و اشباع شدند، به کمالات معیشت و نیازهای مدنیت و فرهنگی‌ روی آورده، به فعالیت‌های فکری در‌ زمینه‌ علوم‌ و صنایع دست می‌یازد.