نظریه رفتار تولید کننده فصل چهارم اقتصاد خرد

تابع تولید:

این تابع تولید، تابع تولید با دو نهاده یا عامل تولید متغیر است. اگر مثلاً K را ثابت فرض کنیم، می توان نوشت  که تابع تولید با یک نهاده متغیر است.

تولید کل، تولید نهایی و تولید متوسط:

تولید کل (TP) مقدار تولید به ازای هر سطح از عامل تولید است.

تولید متوسط (AP) عبارت است از تولید کل تقسیم بر عامل تولید.

تولید نهایی (MP) عبارت است از تغییر در تولید کل تقسیم بر تغییر در عامل تولید. تولید نهایی هر عامل تولید، تولید آخرین واحد آن عامل تولید است.

توجه: اگر از هر نقطه روی منحنی تولید کل، خطی به مبدأ مختصات وصل کنیم، شیب آن خط برابر با تولید متوسط در آن نقطه می شود.

اگر بر هر نقطه از منحنی تولید کل، خطی مماس نماییم، شیب خط مماس برابر با تولید نهایی در آن نقطه می شود.

از هنگامی که MP عامل متغیر شروع به کاهش می نماید، گفته می شود که قانون بازدهی نزولی شروع به عمل نموده است.

منحنی تولید کل شکل های متفاوتی خواهد داشت، بنابراین  و  نیز شکل های مخنلفی خواهند داشت، زیرا از تولید کل استخراج می گردند:

مراحل تولید:

بر اساس منحنی های MP و AP تولید را به سه مرحله تقسیم می کنند که در نمودار زیر نشان داده شده است. در مرحله اول  است و  صعودی است. در مرحله دوم  است و  و  هر دو نزولی ولی مثبت می باشند و در مرحله سوم  منفی می باشد.

بنگاه هیچ گاه در مرحله سوم تولید نمی کند، زیرا  منفی است یعنی حتی اگر نیروی کار مجانی باشد، بنگاه تا جایی استخدام می کند که  برابر با صفر یا تولید کل حداکثر گردد. اگر  منفی باشد یعنی استخدام نیروی کار، تولید کل را کاهش می دهد پس حتی در صورت مجانی بودن نیروی کار نیز نباید نیروی کار را استخدام نمود. در مرحله اول نیز چون  صعودی است بنگاه نباید تولید کند، بنابراین تولید در مرحله دوم تولید صورت می گیرد که به مرحله اقتصادی تولید نیز معروف می باشد.