بررسی مهارت های مدیران و تأثیر آن در رضایت شغلی معلمان

چکیده

مدیران مدارس برای توفیق در انجام وظایف خود باید نقشهای متعددی را بپذیرند و برای ایفای آنها به مهارتهای خاصی نیازدارند. کمیت و کیفیت این مهارت ها پیامد های متعددی دارد که از جمله می توان به رضایت شغلی معلمان اشاره کرد. این پژوهش در پی آن بوده است که انواع مهارتهای مدیران مدارس در چهار حیطه فنی، انسانی، ادراکی و ارتباطی و تاثیر آن بر مهارت شغلی معلمان در شهرستان اهر (در سال تحصیلی 90-89) را بررسی نماید.

پژوهش حاضر با توجه به اینکه به توصیف شرایط و پدیده های موجود(میزان مهارتهای مدیران و میزان رضایت شغلی معلمان) می پردازد از نوع تحقیق توصیفی است. از نظرمیزان کنترل پژوهشگر بر متغییرهای پژوهش، از نوع پژوهش های غیرآزمایشی و پس رویدادی است. از آنجا که بررسی رابطه میان دو متغیرمهارت های مدیریتی مدیران آموزشی ورضایت شغلی معلمان مد نظراست، از نوع همبستگی است.

جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه معلمان و مدیران مرد و زن شاغل در مدارس اعم از ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرستان اهر در سال تحصیلی 90 89 است که بالغ بر 275 نفر مدیر و 1220 نفر معلم می باشد، نمونه آماری برای معلمان، 350 نفر و برای مدیران، 120 نفر و و در مجموع حجم نمونه آماری 470 نفر می باشد. در این تحقیق شیوه نمونه گیری، نمونه گیری احتمالی طبقه ای بوده است.

برای سنجش مهارهای فنی از پرسشنامه محقق ساخته و برای اندازه گیری مهارت انسانی از پرسشنامه تعدیل شده فیدلر و چمرز (1984) و برای سنجش مهارت نظری از مقیاس «ذهنیت فلسفی مدیران» دکتر زکی و برای سنجش مهارت ارتباطی از پرسشنامه تعدیل شده«بارتون جی ای» و برای سنجش رضایت شغلی معلمان از پرسشنامه (JDI) اسمیت کندال و هلوین استفاده شده است.

یافته های تحقیق حاکی از آن است که در یک طیف هفت درجه ای مهارتهای مدیریتی مدیران مدارس شهرستان اهر در سطح پایین تر از «عالی» و بالاتر از سطح «خیلی خوب» قرار می گیرد. همبستگی بین مهارتهای ارتباطی مدیران و رضایت شغلی معلمان، معنی دار و مستقیم بوده است: یعنی با افزایش مهارتهای ارتباطی مدیران، رضایت شغلی معلمان نیز افزایش می یابد و بر عکس..بین مهارتهای انسانی مدیران و رضایت شغلی معلمان رابطه معنی داری وجود داشته است. (هرچه مهارتهای انسانی مدیر قوی تر باشد رضایت شغلی معلمان افزایش می یابد).بین دو متغیر مهارت انسانی مدیران مدارس و رضایت شغلی معلمان رابطه مستقیم و متوسط وجود دارد.به عبارت دیگر با افزایش و کاهش مهارت انسانی مدیران، رضایت شغلی معلمان نیز افزایش و کاهش می یابد و این رابطه خطی با آزمون همبستگی مورد تایید قرار گرفت. بین دو متغیر مهارت فنی مدیران و رضایت شغلی معلمان، رابطه مستقیم و مثبت و نسبتاً قوی وجود دارد. بین مهارتهای ادراکی مدیران و رضایت شغلی معلمان رابطه معنی داری مشاهده نگردید، هرچند بین آنها رابطه منفی و معکوس بوده است لیکن این رابطه معنی دار نبوده است. در مجموع می توان گفت که متغیر مهارت های مدیریتی مدیران آموزشی، ارزش تبیینی و پیش بینی برای متغیر رضایت شغلی معلمان داشته است. چون در مدل رگرسیون چند متغیری گام به گام، رابطه خطی متغیر مهارتهای مدیریتی از کل واریانس متغییر رضایت شغلی معلمان توانسته است 33/0 آنرا تعیین نماید. مهارتهای انسانی، فنی و ارتباطی دارای ضرایب بتای استاندارد معنی دار در پیش بینی متغیر رضایت شغلی بوده است.

کلید واژگان:

رضایت شغلی، مهارت فنی، مهارت انسانی، مهارت ادراکی، مهارت ارتباطی