انگیزش در مدیریت اسلامی

مقدمه

از دیدگاه اجتماعی، شخصیت محصول ترکیب انگیزه وانگیزش است. انگیزه شامل محرک های ارگانیستی و کالبدی است که به شکل غریزی انسان را به سمت اطفاء خود هدایت می نماید. در مقابل انگیزش، متضمن ارزشها و هنجارها و معیارهای حاکم بر تبلور بیرونی این رفتارهاست که می کوشد انگیزه را در قالب معیارهای فرهنگی جامعه کانالیزه کند. از این رو شخصیت متعادل، آن شخصیتی است که توازنی ظریف میان انگیزه و انگیزش در وجود خویش برقرار کند و بتواند با این توازن به شکلی به تعادل جامعه نیز یاری رساند. ابزار عمده تلفیق انگیزه و انگیزش؛ مفهوم کلیدی نظارت است. چنین نظارتی نیز از دو بعد بیرونی و رسمی یا قانونی و درونی و غیررسمی و تربیتی برخوردار است. در واقع جمیع تلاش های نظام اجتماعی و از جمله سیستم مدیریتی آن در این جهت است که نظارت بیرونی را به نظارت درونی تبدیل کند؛ زیرا در این صورت انگیزه مبدل به انگیزش شده و با ته نشین شدن آن در متن وجدان فردی، دیگر جایی برای عدم تعادل های جمعی (اجتماعی یا سازمانی) باقی نخواهد ماند.

در این مختصر کوشش بر آن است که عمده ترین اصول نگرش اسلامی به عنوان فرهنگ ناب در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به مفهوم انگیزش از حیث تبیین رهیافت های دینی نسبت به نظارت و تحقق آن مورد تدقیق واقع شود.