ضرورت بازنگری در نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

مقدمه

موضوع لو رفتن سوالات امتحانات نهایی پایه سوم متوسطه و فروش آن از طریق شبکه مجازی این روزها در صدر اخبارآموزشی رسانه ها ی داخلی و حتی خارجی قرارداشت.و مانند همیشه به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار جناح های سیاسی مخالف مدیریت حاکم قرار گرفت.در این میان مسئولان برگزاری امتحان نیز واکنش های مختلف و بعضا"متناقضی از خود بروز دادند و اقدامات عملی که در برخی موارد تا برکناری بعضی مدیران نیز پیش رفت.اما کمتر دیده شده موضوعات آموزشی از جمله ارزشیابی که هر از چند گاه دستمایه افرادی سود جو و فرصت طلب می شود بصورت ریشه ای و علمی مورد بررسی قرار گیرد.این نوشتار گذری کوتاه بر دلائل بروز ناهنجاری های آموزشی در حوزه ارزشیابی و مسائل مربوط به آن دارد.نگارنده قویا معتقد است مادامی که نظام ارزشیابی آموزشی دانش آموزان به همین سیاق فعلی ادامه داشته باشد باید منتظرتکانش های اجتماعی قوی تر از آنچه تاکنون اتفاق افتاده باشیم.اعتراضات گسترده گاه و بیگاه دانش آموزان و والدین آنها به طراحی برخی سوالات نهایی از لحاظ دشواری سطح سوالات و مانند آن از جمله مواردی است که دور نمای مطلوبی را برای آموزش و پرورش رقم نمی زند. از نظر نگارنده برخی از دلائل بروزکژراهگی نظام آموزشی درحوزه ارزشیابی به شرح زیر است:

استفاده ابزاری از نتیجه ارزشیابی:

چند سالی است که ازنتایج امتحانات هماهنگ پایه سوم متوسطه به عنوان ضریب مثبت درکنکور سراسری استفاده می شود.صرف نظر از اینکه کلیه برنامه های آموزشی و درسی نظام آموزشی ما از اول ابتدایی به صورت عملی در خدمت آزمون ورودی دانشگاه ها قرار گرفته است،اعمال این ضریب،حساسیت فوق العاده ای درجامعه ایجاد نموده و هزینه های سنگینی را به آموزش و پرورش تحمیل کرده است بدیهی است استفاده اینگونه از نتایج ارزشیابی نه تنها موجب ارتقاء سطح علمی و عملی در دانش آموزان نمی شود بلکه بار روانی مضاعفی را علاوه بر کنکور بر دانش آموز و خانواده های آنان تحمیل می نماید.