رهیافت جامعه شناسی توسعه اجتماعی

مفاهیم نخستی در شالوده های نظری

در ساخت اجتماعی- اقتصادی هر نظامی، شبکه ای تاروپودی شکل از فرایند تقسیم کار(Division of Labor) اجتماعی وجود دارد. این شبکه، همیشه و در همه حال، در دو شکل واقعی حیات داشته است: یکی شکل تاریخی حیات فرهنگی و دیگری شکل سازمانی آن. دیالکتیک تکمیلی(Complementary Dialectic) و یا هم خوانی(Mutual Implication) آن- به زبان گورویچ- به صورت هم فراخوان های تاریخی اجتماعی(Social History) و سازمان اجتماعی(Social Organization) در هر دوره تاریخی و هر موقعیت ساختاری، می تواند محمل و بستری تلقی شود که جوامع بر اساس و به برکت آن موجودیت می یابند.

نظریه های جامعه شناسی عوامل گرایانه، در هر دو شکل معروف و مکتبی انسجام گرایی و تضادگرایی، هر کدام درگیر با این مشکل هستند که مکانیزم یا سازواره ای عملکرد این بستر یا محمل بر انسان و حیات بشری را، یکسوگرایانه و مکانیکی می نگرند.